Aşure bolluğun, bereketin ve paylaşmanın önemli bir simgesidir. Milattan önce Arap, İsrail ve Fars milletleri tarafında kutlanan Aşure günü Muharrem ayının 10. günü başlar. Peki 2015 Aşure günü ne zaman kutlanacak?, Aşure gününde yapılması gerekenler nelerdir? İşte Aşure ayının anlam ve önemi...

AŞURE GÜNÜ MUHARREMİN KAÇINCI GÜNÜDÜR?

Aşure Günü ise Muharrem'in 10. günüdür. Yani bu sene Aşure günü 23 Ekim Cuma gününe denk  geliyor. Bugünde Cenab-ı Hak on peygamberine on çeşit ikramda bulunmuş. Bu günlerde oruç tutmak sevaptır.

AŞURE GÜNÜ'NÜN ANLAM VE ÖNEMİ

Aşure günü, hicri takcimin ilk günü olan Muharrem ayının onuncu günüdür. İslam inancına göre bu günde bir çok önemli olayın meydana geldiği inanılırken bu güne kıymet atfedilir. Aşure, (Aşura) Arapça’da 10 manasına gelen "aşara" kelimesinden türemiştir. Kelimenin Sâmî diller arasında ortak bir kelime olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, sözcük (ve gün) Musevilik inancında Büyük Kefaret Günü için kullanılmıştır. Hüseyin bin Ali ve beraberindeki 72 kişi hicri 61'de Muharrem'in onuncu gününde (10 Ekim 680) Kerbelâ'da Yezid'in ordusunca katledilmiştir. Bunun dışında Aşure Günü'nde gerçekleştiğine inanılan dini açıdan önemli bazı rivayetler bulunmaktadır. Bunlar; Âdem'in işlediği günâhtan sonra tövbesinin kabul edilmesi, İdris'in diri olarak göğe yükseltilmesi, Nuh'un gemisinin tufandan kurtulması, İbrahim'in ateşte yanmaması, Yakup'un oğlu Yusuf'a kavuşması, Eyyub’un hastalıklarının iyileşmesi, Musa’nın Kızıldeniz'den geçip İsrailoğulları'nı firavun'dan kurtarması, Yunus’un balığın karnından çıkması, İsa'nın doğumu ve ölümden kurtarılıp göğe yükseltilmesidir. Bu olaylar saygın hadis kitaplarının hemen hepsinde geçmektedir. Musevilerin de bu günü oruçla geçirdikleri, İslam peygamberi Muhammed bin Abdullah’ın bu günde oruç tutmayı tavsiye ettiği, Yahudilere benzememek açısından orucun Aşure günü ile bir gün öncesi veya bir gün sonrası ilâve edilerek tutulması gerektiğine inanılır.

Şiîlik inancında Aşure Günü

Şiî inancında Aşure Günü'ne, diğer  İslam mezheplerinin atfettiği önemin dışında bir önem verilir. İnanca göre Şiîlik'te önemli bir figür olan İslam peygamberi Muhammed'in torunu İmam Hüseyin Kerbelâ'da muharrem ayının onuncu gününde şehit edilmiştir. Muharrem ve Safer aylarını matem ayları olarak kabul ederler. İki ay boyunca düğün ve benzeri eğlenceler yapılmaz, mâtem günlerinde taziye meclisleri düzenlenerek mersiyeler okunur, ihsan yemekleri verilir. Bazıları için her ayın onuncu günü Aşuradır; kelime Muharrem ayında işlenen Hüseyin cinayetinden sonra tutulan geleneksel yasın diğer adı olarak yerleşmiştir. Türkiye'deki en büyük anma merasimi İstanbul Halkalı'daki Aşure Matem Merasimi'nde yapılır. Bu tören Aşure gününü en iyi şekilde anlatması yönünden UNESCO tarafından en iyi Aşura Merasimi seçilmiştir; ayrıca törende yapılan Aşura tiyatrosunun ve izleyicinin sayısı bakımından da Guinness Rekorlar Kitabına girmeye aday olmuştur. Anadolu'da çeşitli hububatlardan pişirilen, Aşure Nuh tufanı ile ilgili bir rivayet dolayısıyla yapılır. Rivayete göre gemidekilerin yiyecekleri tufan boyunca bitmiş, erzak çuvallarının dibinde kalan az miktardaki yiyecekler tek bir kazan içerisinde birleştirilerek yemek yapılıp yenmiştir.

Alevi inancında Aşure günü

Alevilerde, Hüseyin'in Kerbelâ'daki acısı başta olmak üzere On iki İmamlar'ın acılarını anmak ve anlamak için Muharrem Mâtemi tutulur. Muharrem Matemi'nin amacı: Bu türlü acıların bir daha yaşanmaması için gerekli olan insanlık değerlerini ve Alevî öğretisini özümsemektir. Matem süresince bıçağa ve kesici aletlere el sürülmez, kurban kesilmez ve et yenmez. Matem boyunca hiçbir canlıya eziyet edilmez. Kimsenin kalbini kırmamak, dili ile kimseyi incitmemek, kimse hakkında dedikodu yapmamak Mâtem Orucu'nun temel ilkesidir. Sağlığı yerinde olanlar oruç tutarlar. Matemden amaç, kendine eziyet yapmak değil, kötülük ve katliamların bir daha olmaması adına anmak ve unutmamaktır. Kerbelâ katliamında hasta olması nedeniyle İmam Zeynel Abidin'in kurtulması ve Ali'nin soyunun devam etmesi nedeniyle de Allah'a şükredilir. Bu nedenle Muharrem mâtemi, aşûre geleneği ile biter. 12 gün orucun ardından Aşure Günü yapılır. 12 değişik malzemeden oluşan aşûre yenilir ve dağıtılır.

AŞURE GÜNÜNÜN ÖNEMİNİN NEDENLERİ

- Adem Peygamber'in işlediği günahtan sonra tövbesinin kabul edilmesi.
- İdris Peygamber'in göğe yükseltilmesi.
- Nuh Peygamber'in gemisinin tufandan kurtulması.
- Yakup Peygamber'in oğlu Hz. Yusuf'la kavuşması
- Musa Peygamber'in Kızıldeniz'i ikiye bölmesi..
- İsa Peygamber'in Doğumu ve ölümden kurtulup göğe yükselmesi..
- İbrahim Peygamber'in Nemrut'un ateşinden kurtulduğu gün.
- Musa Peygamber'in kavmini Firavunun şerrinden kurtardığı gün.
- Yunus Peygamber'in balığın karnından kurtulduğu gün.
- Eyüp Peygamber'in dertlerine şifa bulduğu gün.

AŞURE GÜNÜ NELER YAPILIR?

1- Aşure günü oruç tutmak sünnettir. Yalnız Aşure günü oruç tutmak mekruhtur. Bir gün öncesi veya bir gün sonrası ile tutmalı!
2- Sıla-i rahim yapmalı. Yani akrabayı ziyaret edip, hediye ile veya çeşidi yardım ile gönüllerini almalı. Hadis-i şerifte, (Sıla-i rahmi terk eden, Aşure günü akrabasını ziyaret ederse, Yahya ve İsa'nın sevabı kadar ecre kavuşur) buyuruldu. (Şir'a)
3- İlim öğrenmeli! Hadis-i şerifte, (Aşure günü, ilim öğrenilen veya Alla­hü teâlâyı zikredilen bir yerde, biraz oturan, Cennete girer) buyuruldu. Bu gece ilim olarak, ehl-i sünnete uygun bir kitap, [mesela İslam Ahlakı veya Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye] oku­malıdır. Ayrıca Kur'an-ı kerim okumalı, kazası olan kaza namazı kılmalı. (Şir'a)
4- Sadaka vermek sünnettir, ibadet­tir. Hadis-i şerifte, (Aşure günü, zerre kadar sadaka veren, Uhud dağı kadar sevaba kavuşur) buyuruldu. (Şir'a)
Bugün aşure ibadet diye aşure pi­şirmek günahtır. Aşurenin bugüne mahsus ibadet olmadığını bilerek, bu­gün aşure veya başka tatlı yapmak günah olmaz, sevap olur. Bu inceliği iyi anlamalı. Tedavi niyetiyle sürme çeken bugün de sürmelenebilir. Ha­dis-i şerifte, Aşure günü ismidle sür-melenen, göz ağrısı görmez buyurul­du. (Hakim)
5- Çok selam vermeli. Hadis-i şerifte, Aşure günü, on Müslümana selam ve­ren, bütün Müslümanlara selam vermiş gibi sevaba kavuşur buyuruldu. (Şir'a)
6- Çoluk çocuğunu sevindirmek! Ha­dis-i şerifte, (Aşure günü, aile efradının nafakasını geniş tutanın, bütün yıl nafa­kası geniş olur) buyuruldu. (Beyheki)
7- Gusletmeli. Hadis-i şerifte, (Aşure günü gusleden mümin, günahlardan temizlenir) buyuruldu. (Şir'a) [Bu sevaplar, itikadı düzgün olan, namaz kılan ve haramlardan kaçan mümin içindir.
8 - O gün, eve ufak-tefek erzak alınmalı, alınırsa bir sene boyunca evde bereket olur.
9- Dua Okunmalı, 10 defa şu dua okunur:
''Sübhanallahi mil'el mizan. Ve müntehel-ılmi ve meblegar-rıza ve zinetelarş''
10- Namaz Kılınmalı Aşure gününe mahsus olmak üzere kuşluk vaktin­de 2 rek'at namaz kılınır.

Sadaka vermek sünnettir, iba­dettir. Hadis-i şerifte, (Aşure günü, zerre ka­dar sadaka ve­ren, Uhud dağı kadar sevaba kavuşur) buyu­ruldu. (Şir'a)